Arıtma Sistemlerinde Kullanılan En Yaygın Kimyasallar ve Görevleri

Su arıtma sistemleri, suyu temizleyip güvenli hale getirmek için bir dizi teknolojik işlemden geçer. Bu işlemler sırasında çeşitli kimyasallar kullanılır. Bu kimyasallar, suyun içindeki zararlı maddeleri yok etmek, çözünmüş katı maddeleri tutmak, pH değerini dengelemek ve mikroorganizmaların çoğalmasını önlemek gibi önemli görevler üstlenir.

Bu yazımızda, endüstriyel ve belediye su arıtma sistemlerinde en sık kullanılan kimyasalları ve görevlerini detaylı, anlaşılır şekilde ele alacağız. Ayrıca, bu kimyasalların kullanım alanları ve dikkat edilmesi gereken hususları da açıklayacağız.

Su Arıtma Kimyasallarının Önemi

Su arıtma süreçlerinde sadece mekanik filtreler veya fiziksel işlemler yeterli olmaz. Su kalitesini istenilen standartlara getirmek için kimyasallar vazgeçilmezdir. Özellikle endüstriyel tesislerde, belediyelerde veya su dağıtım sistemlerinde, suyun sağlıklı, temiz ve güvenli olması için kimyasal uygulamalar hayati önem taşır.

Kimyasallar sayesinde:

• Katı partiküller su içinde toplanır ve çöktürülür,
• Mikroorganizmaların gelişimi engellenir,
• Su pH'ı ayarlanır,
• Korozyon önlenir,
• Suyun tadı, kokusu ve rengi iyileştirilir.

En Yaygın Kullanılan Arıtma Kimyasalları ve Görevleri

1. Koagülantlar (Çöktürücüler)

Örnek: Aluminyum Sülfat (Alüminyum Sülfat), Polyalüminyum Klorür (PAC), Ferrik Klorür

Görevleri:
Koagülantlar, sudaki küçük ve çözünmüş katı parçacıkların bir araya gelmesini sağlayarak daha büyük partiküller oluşturur. Bu sayede bu parçacıklar daha kolay süzülür veya dibe çöker.
Örneğin, suyun bulanıklığını azaltmak için kullanılırlar.

Kullanım Alanları:
Belediye içme suyu arıtımı, atık su arıtma tesisleri, endüstriyel proseslerde.

2. Flokülantlar

Örnek: Polimer bazlı flokülantlar (an iyonik veya katyonik polimerler)

Görevleri:
Koagülantlarla bir arada veya tek başına kullanılır. Koagülasyon sonucu oluşan küçük partiküller flokülant sayesinde daha büyük topaklar (floklar) haline gelir. Böylece bu topaklar daha kolay süzülür veya çökertilir.

Kullanım Alanları:
Su arıtma tesislerinde, endüstriyel atık su arıtımında, çamur susuzlaştırma işlemlerinde.

3. pH Düzenleyiciler

Örnek: Kireç (Kalsiyum Hidroksit), Sülfürik Asit, Sodyum Hidroksit

Görevleri:
Su arıtma işlemlerinde pH değeri çok önemlidir. Bazı kimyasallar suyun asidik veya bazik olmasını sağlar. Örneğin, kireç suyun pH'ını yükseltirken, sülfürik asit düşürür.
pH değeri dengelenmeden arıtma işlemleri etkili olmaz ve tesis ekipmanları zarar görebilir.

Kullanım Alanları:
Su arıtma tesisleri, atık su işlemleri, endüstriyel prosesler.

4. Dezenfektanlar

Örnek: Klor, Klor Dioksit, Ozon, Hidrojen Peroksit

Görevleri:
Suda bulunan bakterileri, virüsleri ve diğer mikroorganizmaları yok ederek suyu sağlıklı hale getirir. Klor en yaygın kullanılan dezenfektandır.
Dezenfektanlar suyun güvenilirliğini sağlar, özellikle içme suyunda olmazsa olmazdır.

Kullanım Alanları:
İçme suyu arıtma, yüzme havuzları, atık su arıtımı.

5. Korozyon Önleyiciler

Örnek: Fosfatlar, Silikatlar, Polifosfatlar

Görevleri:
Arıtılan su tesis borularında ve ekipmanlarında korozyonu engeller. Korozyon, hem ekipman ömrünü kısaltır hem de su kalitesini olumsuz etkiler. Bu kimyasallar suyun metal yüzeylerle olan tepkimesini minimize eder.

Kullanım Alanları:
Endüstriyel su sistemleri, ısıtma ve soğutma devreleri.

6. Antiskalantlar

Örnek: Fosfonatlar, Poliakrilatlar

Görevleri:
Su arıtma sistemlerinde özellikle ters ozmoz (RO) cihazlarında kullanılan antiskalantlar, suyun içinde çökelme yapabilecek kalsiyum, magnezyum ve demir gibi minerallerin çökmesini engeller. Bu sayede cihazların tıkanması ve performans düşüşü önlenir.

Kullanım Alanları:
RO sistemleri, endüstriyel su arıtma.

7. Demir ve Mangan Giderici Kimyasallar

Örnek: Potasyum Permanganat, Klor

Görevleri:
Suda bulunan demir ve mangan gibi elementleri okside ederek çözünmez hale getirir ve süzme işlemiyle uzaklaştırmayı kolaylaştırır.

Kullanım Alanları:
Kuyu suyu ve yer altı suyu arıtma tesisleri.

Kimyasal Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Dozajlama: Kimyasalların doğru dozda kullanılması hem ekonomik hem de sağlıklı arıtma için çok önemlidir. Fazla kimyasal suya zarar verebilir, az kimyasal ise arıtma işlemini yetersiz bırakır.

• Çevresel Etki: Kullanılan kimyasalların çevreye zarar vermemesi için uygun şekilde yönetilmesi gerekir. Atık suların arıtılması ve kimyasal kalıntıların kontrolü önemlidir.

• Güvenlik Önlemleri: Kimyasallar tehlikeli olabilir. Depolama, taşıma ve uygulama sırasında iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uyulmalıdır.